Antalya Arkeoloji Müzesi Yerinde Yenileniyor

FullAntalya | 13 Temmuz 2025 | Şehir Günlüğü | Yorum yapılmamış

Antalya Arkeoloji Müzesi’nin yıkım tartışmaları sürerken Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden “mevcut müze binasının yüksek deprem riski taşıdığı, güçlendirilerek ayakta kalmasının mümkün olmadığı, yıkım kararının teknik açıdan zorunlu hale geldiği” açıklaması yapıldı.

Açıklamada, Antalya Arkeoloji Müzesi’nin dünya standartlarında modern bir müzecilik anlayışıyla aynı alanda yeniden inşa edileceği belirtilerken, “T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen proje, Antalya’nın zengin arkeolojik mirasını daha güvenli ve etkili biçimde koruyacak. Yeni müze, geniş sergi alanları, interaktif bölümler, eğitim ve etkinlik birimleriyle kente değer katacak” ifadesi kullanıldı.

Antalya İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nün açıklaması şöyle;

“Antalya’nın kültürel belleğine yarım asırdır ev sahipliği yapan Antalya Arkeoloji Müzesi, günümüz ihtiyaçlarına yanıt veremeyen mevcut yapısının yerine, dünya standartlarında modern bir müzecilik anlayışıyla aynı alanda yeniden inşa edilecek.

T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı koordinasyonunda yürütülen proje, Antalya’nın zengin arkeolojik mirasını daha güvenli ve etkili biçimde koruyacak. Yeni müze, geniş sergi alanları, interaktif bölümler, eğitim ve etkinlik birimleriyle kente değer katacak.

Deprem Riski Göz Ardı Edilemez

Mevcut müze binasında yapılan teknik incelemeler, yapının yüksek deprem riski taşıdığını ortaya koydu. Beton dayanımının düşük olması, nervürsüz düz inşaat demiri kullanılması ve 2018 Deprem Yönetmeliği’nin getirdiği yeni kurallar, binanın sadece güçlendirilerek ayakta kalmasını mümkün kılmıyor. Üstelik güçlendirme, artan ihtiyaçlara da çözüm olmayacak. Bu yüzden yıkım kararı teknik açıdan zorunlu hale geldi.

Müze binası, 1964’te bir yarışmada birinci seçilerek tasarlandı ancak yapım sürecinde dönemin Bayındırlık Bakanlığı bazı teknik zorunluluklar nedeniyle projede değişiklik yaptı. Sonraki yıllarda yapılan ekler ve tadilatlar da özgün hali değiştirdi. Bu durum uzun süredir biliniyor. Antalya artık kültür varlıklarını günümüzün ihtiyaçlarına ve güvenlik standartlarına uygun bir binada koruyacak.

Planlı Süreç, Katılımcı Toplantılar

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, 2024 yılı Şubat ayında konuk olduğu Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Meclis Toplantısı’nda yaptığı konuşmada, Antalya Arkeoloji Müzesi’nin proje çalışmalarına başlandığını ve müzenin yine bulunduğu yerde, çağdaş bir anlayışla yeniden yapılacağını kamuoyuna müjdeleyerek bu sürecin planlı bir şekilde ilerlediğinin altını çizmişti.

Projenin detayları Antalya Kent Konseyi’nin talebiyle, 20 Mart 2025 tarihinde Antalya Arkeoloji Müzesi’nde düzenlenen toplantıda kamuoyuyla paylaşıldı. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürü Birol İnceciköz ve projenin mimarı Abdurrahman Çekim’in katılımıyla yapılan toplantıda, İnceciköz binanın 2020’de yapılan deprem performans analizinde riskli çıktığını, Bakan Mehmet Nuri Ersoy’un talimatlarıyla yeni bir müze için harekete geçildiğini anlattı. Projenin tamamen Bakanlık döner sermaye gelirleriyle finanse edileceğini, tasarımın ise Mimar Abdurrahman Çekim tarafından bilabedel hazırlandığını paylaşan İnceciköz, proje için STK’lerden görüş ve önerilerin alındığını, bunların ilgili makamlara sunulduktan sonra inşaata hızla başlanacağını belirtti. Mimar Abdurrahman Çekim ise yeni müzenin tasarımına ilişkin detayları kamuoyuyla paylaştı.

Ayrıca 6 Mayıs 2025 tarihinde Antalya Kent Konseyi Toplantı Salonu’nda, Antalya Rölöve ve Anıtlar Müdürlüğü, Antalya Müzesi ve Mimar Abdurrahman Çekim’in katılımıyla bir toplantı daha yapıldı. Bu oturumda proje detayları görüşülerek talep ve öneriler dinlendi.

Eserler Güvende Olacak, Müze Kentin Kalbinde Kalmaya Devam Edecek

Bazı iddiaların aksine Antalya Arkeoloji Müzesi şehir dışına taşınmayacak. Müze, bugüne kadar kent belleğinde “müze” olarak yer etmiş aynı alanda yükselecek ve şehir merkezindeki kültürel canlılık korunacak. Böylece müze, yerli-yabancı ziyaretçilerin kolayca ulaşabileceği bir kültür durağı olmayı sürdürecek.

Yeni müze inşaatı süresince tüm eserler, müze bahçesinde kurulacak güvenlikli geçici depolarda, uzmanların denetiminde korunacak. Geçici depolar, tüm fiziki koşulları sağlayacak şekilde planlandı. Hiçbir eser şehir dışına çıkarılmayacak; taşınma ve muhafaza süreci tam güvenlikle yürütülecek.

Yeni Antalya Müze projesi iki etap halinde planlandı. İlk etap kapsamında geçici depoların yapımı, eserlerin uygun koşullarda taşınması ve ardından mevcut binanın yıkılması bulunuyor. Bu sürecin ihalesi 4 Haziran 2025’te yapıldı, 1 Temmuz 2025’te sözleşmesi imzalandı. Yeni müze, esnek tasarım diliyle planlanarak gelecekte genişleme ihtiyacına uygun rezerve alanlara da sahip olacak.

Yeni Müze Antalya’ya Yakışacak

Antalya Arkeoloji Müzesi zamanla arkeolojik ağırlıklı bir ihtisas müzesi haline geldi. Bugün müze, sahip olduğu yüzlerce eserle mevcut sunum alanlarını aşmış durumda. Sergileme alanlarının yanı sıra depolama üniteleri, modern restorasyon atölyeleri, konservasyon laboratuvarları, kronolojik ve tematik periyodik sergi salonları gibi alanlara acil ihtiyaç duyuluyor. Eserlerin bir kısmı yıllardır yapı dışına taşarak kolonlar arasında korunmaya çalışılıyor. Mevcut teşhir elemanları, aydınlatma düzeni ve iklimlendirme sistemi ise çağdaş bir müze için artık yetersiz kalıyor.

Antalya’nın güçlü kültürel birikimi, bu zenginliği en iyi şekilde yansıtan, modern sunum tekniklerine sahip, gelişime açık bir müze binasını zorunlu kılıyor. Yeni müze bu ihtiyaçlara yanıt verecek; geniş sergi alanları, yenilikçi bölümleri ve açık-yarı açık mekânlarıyla Antalya’ya değer katacak.

Sivil Toplumun Ortak Talebi Gerçeğe Dönüşüyor

Antalya Ticaret ve Sanayi Odası, Antalya Sanayici ve İş İnsanları Derneği başta olmak üzere çok sayıda sivil toplum kuruluşu, müzenin eski yerinde, çağdaş bir mimariyle yeniden yapılması gerektiğini uzun süredir dile getiriyordu. “Yeni Müzemizi Eski Yerinde İstiyoruz” çağrısı, bu sürecin en önemli dayanaklarından biri oldu.

Antalya Arkeoloji Müzesi, yaklaşık 20 bin metrekarelik yeni kapalı alanı, Perge Antik Kenti’nden esinlenen teması, açık ve yarı açık bölümleriyle yaşayan bir müze olacak. Müzenin 2026 yılı sonunda tamamlanarak ziyarete açılması hedefleniyor. Antalya’nın kültürel mirası, modern bir yapıda korunacak; şehir merkezi güçlü bir kültür ve sanat noktasına kavuşacak.”