Melekli Cami

Antalya, Kaleiçi, Kılıçaslan Mahallesi Zafer Sokakta bulunan Sultan Alaaddin Camii’nin tavanındaki melek figürleri ziyaretçilerin büyük ilgisini çekiyor. Kiliseden Camiye çevrilirken, melek figürleri korunduğu için “Melekli Cami” olarak da adlandırılıyor.

Gazeteci – Arkeolog İdris Özyol camiyle ilgili şu bilgileri veriyor;

Antalya Kaleiçi’ndeki Alaaddin Camisi’nin öyküsü pek bilinmez. Selçuklu Sultanı I. Alaattin Keykubat tarafından camiye çevrildiği söylenir ve bu söylence isminden dolayı da genel kabul görür. Oysa doğru değildir. Bu yapıyla ilgili elimizdeki en eski tarih 1834… Camiye çevrilme tarihi ise 1950’li yılların başı.

Kaleiçi’nin en büyük kilisesi olan Panaghia, Şehzade Korkut (1481-1512) tarafından camiye çevrilince (yani şimdiki Kesik Minare), Rum ahali Panaghia ismini yaşatmak için muhtemelen bu küçük kiliseyi yaptırıyor. Kilise 1834 yılında yenileniyor.

Milli Mübadele döneminde Rum nüfus Yunanistan’a gönderilince kilise boş kalıyor. Antalya Müzesi’nin kurucusu Süleyman Fikri Erten, Tekeli Mehmet Paşa Camisi’nin karşısında bulunan ‘ufak ve metruk mescitte’ topladığı tarihi eserleri boş kalan bu kiliseye aktarıyor.

Bina 1937 yılına kadar müze… 1940’lı yıllarda ise Halkevi tarafından batı müziği konser salonu olarak kullanılıyor. Yapının kuzeybatı köşesindeki kare planlı çan kulesi, Kaleiçi’ndeki diğer kiliseler arasında günümüze kalan tek kuledir.

Anadolu’da 19. yüzyıla tarihlenen çok sayıda kilisede olduğu gibi üç nefli bazilikal planda inşa edilmiş yapının, beşer sütunla yan neflerden ayrılan orta nefi daha geniş tutulmuş. Camiye dönüştürüldükten sonra ikonalarla süslü bölme duvarı (ikonostasis) kaldırılmış, apsis bir duvarla kapatılarak mihrap yerleştirilmiş. Yapının süslemeleri kilise döneminden kalma. Ahşap malzeme ile bağdadi tekniğinde yapılmış kubbe ve tonozlar sıva üzerine kalemişi tekniğinde, 19. yüzyıl üslubunu yansıtan motiflerin kullanıldığı kompozisyonlarla süslenmiş. Orta nefi örten üçüncü sıradaki tonozlara çok dikkatli bakanlar, haç ve melek (kerub) figürlerini görebilir. Bu bölümde yer alan haç motifi ve melek figürlerinin yapının diğer bölümlerinde tekrarı yok.